Waar staat en gaat de filantropie voor?

SUN Nederland maakt al 110 jaar onderdeel uit van de sector filantropie en is lid van brancheorganisatie de FIN. Wij staan er niet altijd bij stil, maar de bijdragen die deze sector levert aan onze maatschappij is groot. De 360 fondsen en foundations die lid zijn van de branchevereniging de FIN doneren en investeren jaarlijks alleen al voor meer dan 1 miljard euro in onze samenleving. Wat doen deze fondsen en foundations eigenlijk? Hoe werken zij aan een betere samenleving? De antwoorden op deze vragen staan centraal in een manifest dat door de FIN in november 2023 is uitgebracht.

Fondsen en foundations willen mensen, projecten en organisaties ondersteunen die de samenleving willen verbeteren. Dat kan op allerlei terreinen zijn: van het bestrijden van eenzaamheid, armoede of urgente noden (zoals via SUN Nederland en de noodhulpbureaus), het beschermen van de natuur en het stimuleren van cultuur tot het bevorderen van de internationale samenwerking. Particuliere fondsen in Nederland ondersteunen door hen gekozen initiatieven met geld gekregen van families, bedrijven of instellingen. Soms gaat het om vermogen uit een ver verleden zoals bij onze zeer gewaardeerde samenwerkingspartner de Ridderlijke Duitsche Orde (RDO) uit 1231, maar ook anno 2023 worden er nieuwe fondsen opgericht. Corporate foundations kennen hun oorsprong in het bedrijfsleven. Het ING Nederland fonds dat partner is van SUN Nederland is hier een goed voorbeeld van. Fondsen en foundations zijn zeer divers, in doelstelling, omvang, organisatievorm en werkmethode. Zo zijn er vermogensfondsen, corporate foundations, hybride fondsen, familiefondsen en ‘impact investors’.

Unieke positie maakt innovatie mogelijk

Deze fondsen en foundations zijn autonoom en hebben daardoor een unieke positie als het gaat om maatschappelijke vernieuwing. Zij durven te pionieren, experimenteren, risico’s te nemen en zo innovaties een kans te geven. Projecten mogen ook mislukken, zo worden immers nieuwe wegen ontdekt. Ook in andere opzichten heeft de sector filantropie een unieke positie; zij kan snel reageren, is niet afhankelijk van politieke visies en werkt aan lange termijn ambities.

Van verbinding, inclusiviteit, sociale mobiliteit tot cultuur

Verschillende fondsen en foundations dragen ook graag bij aan het verbinden van mensen in de samenleving en de inclusiviteit in de maatschappij. Met name door initiatieven van vrijwilligers te steunen, maar ook door de democratie en rechtstaat te versterken. Sommige fondsen bevorderen de sociale mobiliteit door het verstrekken van studiebeurzen en door initiatieven te steunen die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt richting werk helpen. En de filantropie speelt een grote rol in de cultuursector door bijvoorbeeld kunstbeoefening door ouderen of juist jongeren te stimuleren of culturele instellingen te ondersteunen.

Samenwerking

Grote maatschappelijke vraagstukken vragen vaak om brede coalities waarin fondsen, maatschappelijke organisaties, het bedrijfsleven en de overheid samenwerken. Zo ook rondom individuele noodhulp via noodhulpbureaus die SUN Nederland opricht en faciliteert. De overheid besteedt weliswaar een veel hoger bedrag om armoede en schulden te bestrijden, maar steeds vaker komen wij mensen tegen die om diverse redenen niet door diezelfde overheid ondersteund worden. Zij vallen net buiten gestelde ondersteuningsnormen, willen hun hand niet ophouden bij de gemeente, schamen zich, wantrouwen de overheid (Toeslagenaffaire) of zijn simpelweg niet bekend met bepaalde voorzieningen. Soms is ook de manier om aan ondersteuning te komen voor hen te complex. Kortom: een deel van de burgers met urgente noden wordt niet bereikt. Een SUN-noodhulpbureau kan hierin een brugfunctie vervullen. En daarom is samenwerking voor het ondersteunen van mensen met urgente noden tussen overheid, hulp- en dienstverleners en donateurs een goed idee. Ook SUN Nederland zelf is overigens als hybride fonds voor haar bestaan en werkzaamheden afhankelijk van donaties door donateurs.

Wilt u meer weten over het belang van de sector filantropie?
Lees dan verder in het manifest dat de FIN publiceerde.
Wilt u meer weten over de manier waarop SUN Nederland en de noodhulpbureaus werken?
Kijk op onze website of neem contact op via info@sunnederland.nl.