In het Kennisdocument “De inzet van regelvrije budgetten bij inwoners met urgente nood” van SUN Nederland staat omschreven hoe gemeentelijk maatwerkbudgetten en ondersteuning vanuit SUN-noodhulpbureaus in de praktijk worden toegepast. Bij beide vormen gaat het om inzet van regelvrije budgetten met het doel mensen in urgente nood te ondersteunen. Naast de overeenkomsten, zijn er ook duidelijke verschillen. In de publicatie – die is samengesteld door onderzoeker Silvia Bunt en waaraan naast noodhulpbureaus ook gemeenten meewerkten – staat ook omschreven hoe op dit moment beide vormen tegelijk naast elkaar worden ingezet binnen een aantal gemeenten.
Een aantal gemeenten stelt aan hulp-/dienstverleners een maatwerkbudget (soms ook wel doorbraakbudget genoemd) ter beschikking. Ook SUN-noodhulpbureaus werken met een regelvrij budget bedoeld voor inwoners in een urgente financiële situatie op het moment dat zij niet (tijdig of volledig) een beroep kunnen doen op voorliggende voorzieningen. Zowel bij het gemeentelijk maatwerkbudget als bij SUN-noodhulp zijn er geen vaste regels voor inkomens- of vermogensgrenzen en voor toekenning. Juist hierdoor sluiten zij beter aan op de behoeften van mensen in urgente nood dan sommige voorliggende voorzieningen. Aanvragen kunnen alleen gedaan worden door hulp- en dienstverleners. Een gift is in principe eenmalig. Inwoners hebben geen recht op toekenning. Beide typen regelvrije budgetten kennen dan ook geen bezwaar- en beroepsmogelijkheid.
Gemeenten werken met publiek geld, SUN-noodhulpbureaus voornamelijk met private gelden. Waar een maatwerkbudget meestal in beheer van de gemeente zelf is of van een enkele hulp-/dienstverlenende organisatie, kunnen bij de SUN-noodhulpbureau alle professionele hulp- en dienstverlenende organisaties een aanvraag indienen. SUN-noodhulpbureaus zijn onafhankelijke ANBI-stichtingen. Ook is er minder angst voor precedentwerking bij SUN-noodhulp. Gemeenten moeten zich houden aan aanbestedingsregelingen en kunnen daardoor niet, zoals SUN-noodhulpbureaus, afspraken maken met lokale leveranciers om goederen en diensten goedkoper, gratis of met hogere service te verlenen. Een SUN-noodhulpbureau kan ook makkelijk worden ingezet bij vernieuwende initiatieven. Lees alle details in het Kennisdocument.
Een maatwerkbudget en een SUN-noodhulpbureau kunnen complementair aan elkaar zijn en dus ook tegelijkertijd naast elkaar bestaan. Zo komt er een groter budget beschikbaar omdat een SUN-noodhulpbureau privaat geld (donaties) toevoegt aan publiek geld en wordt het bereik onder inwoners groter. Het noodhulpbureau kan het maatwerkbudget ook namens de gemeente beheren.
Analyse van zowel de data van maatwerkbudgetten als van SUN-noodhulp zijn interessant voor het beleid van een gemeente. Het geeft inzicht waar voorliggende voorzieningen tekortschieten en waar verbeteringen mogelijk zijn. SUN-noodhulpbureaus beschikken voor dat doeleinde over het Datadashboard Urgente Noden,
U kunt het Kennisdocument ‘De inzet van regelvrije budgetten bij inwoners met urgente nood’ downloaden.
Wilt u als gemeente meer weten over SUN-noodhulp(bureaus)? Neem dan contact op met uw regionale projectleider.
Over de betekenis van SUN-noodhulp(bureaus) is de afgelopen 1,5 jaar ook onderzoek gedaan door de Vrije Universiteit, het onderzoeksrapport ‘Bewegingsruimte bij urgente noden’ kunt u downloaden.