Betekenis SUN-noodhulp voor begunstigden
VU-onderzoek nader toegelicht
Noodhulp geboden door noodhulpbureaus biedt meer bewegingsruimte voor alle betrokkenen. Dat is de conclusie van het onderzoek dat de Vrije Universiteit Amsterdam de afgelopen anderhalf jaar deed in opdracht van SUN Nederland. De komende nieuwsbrieven zullen wij dit onderzoek telkens vanuit een ander perspectief toelichten. Dit keer staat de betekenis van SUN-noodhulp voor begunstigden centraal.
Geldrust en gevoel van menswaardigheid
Het onderzoek toont aan dat een gift en/of renteloze lening van een SUN-noodhulpbureau de geldstress bij begunstigden wegneemt. De mensen die een gift of renteloze lening ontvingen geven aan dat zij zich daardoor gezien en gehoord voelen, hetgeen bijdraagt aan een gevoel van menswaardigheid. Die combinatie van geldrust en menswaardigheid geeft mensen perspectief en de ruimte om hun situatie (stap voor stap) te veranderen.
Verzachten, stabiliseren of doorbreken
De geboden ondersteuning lost in veel gevallen niet direct de hele situatie van iemand met financiële problemen op. Dat is ook niet het doel van SUN-noodhulp. Het onderzoek toont aan dat de gift en/of renteloze lening het mogelijk maakt om situaties te verzachten, te stabiliseren of te doorbreken.
SUN-noodhulp kan iemands situatie verzachten door bijvoorbeeld een kapotte wasmachine, koelkast of fornuis te vervangen, waarvoor die persoon zelf niet heeft kunnen sparen vanwege een laag basisinkomen. Het nieuwe apparaat verandert niet meteen de financiële kwetsbare positie van de begunstigde, maar zorgt ervoor dat de basis om te leven weer op orde is. Het maakt het leven makkelijker en zorgt in ieder geval voor één zorg minder.
| “…Mijn man had onze wc-bril met pleisters geplakt. Ik was echt zenuwachtig als de kinderen naar de wc moesten, omdat het onveilig was. Dankzij de nieuwe wc-bril die wij kregen via het SUN-noodhulpbureau kunnen ze nu weer veilig zitten op de wc.” Voorbeeld uit het onderzoek van verzachten |
Naast het verzachten van situaties, kan noodhulp ook verder afglijden of opstapeling van problemen voorkomen. Het kan situaties stabiliseren. Denk bijvoorbeeld aan het voorkomen van een huisuitzetting. Zo kan worden voorkomen dat iemand van de regen in de drup belandt.
| “…In een ’tweedekanswoning’ heb je een tweejarig contract en moet je je aan afspraken houden en netjes de huur voldoen. Op een gegeven moment werd ik werkloos, maar de WW-uitkering liet meer dan drie maanden op zich wachten. Als het SUN-noodhulpbureau niet in die tussentijd mijn huur had betaald, was ik uit mijn woning gezet en dan was de kans groot dat ik weer op het pad was gekomen waar ik vandaan kwam.” Voorbeeld uit het onderzoek van stabiliseren |
Tenslotte kan SUN-noodhulp ook een doorbraak in iemands problematiek bespoedigen. Door geldstress weg te nemen ontstaat ruimte in iemands hoofd en dat zorgt ervoor dat er nieuwe mogelijkheden kunnen ontstaan. Er ontstaat perspectief op een betere toekomst. Bijvoorbeeld door het kunnen gaan volgen van een opleiding, het betrekken van een nieuwe woning of door het vinden van een baan.
| “…Door mijn slechte gebit durfde ik niet te solliciteren en als ik al de stap zette werd ik niet aangenomen omdat ik sliste en onzeker was door mijn slechte tanden. Het SUN-noodhulpbureau heeft de kosten van de tandarts om mijn gebit te herstellen betaald. Nu zie ik dat ik er ook mag zijn en heb ik zelfs werk gevonden.” Voorbeeld van begunstigde van doorbreken |
Maatwerk
Uit het onderzoek komt naar voren dat bij iemand die zich enorm schaamt voor de financiële problemen, het gevoel van (on)waardigheid het vragen van steun in de weg kan staan, terwijl het krijgen van SUN-noodhulp aan de andere kant iemands waardigheid juist kan versterken. Om waardigheid geen obstakel te laten zijn, is het goed dat een aanvraag door een hulp-/dienstverlener wordt ingediend. De hulp-/dienstverlener kan de overtuiging van de cliënt dat deze de gift niet verdient namelijk ontkrachten.
Het bieden van SUN-noodhulp is en blijft maatwerk. Dat bevestigt ook het onderzoek. Zoals bij de keuze tussen het verstrekken van een gift of renteloze lening. De ene begunstigde behoudt bij het verkrijgen van een lening het gevoel van eigenwaarde. Hij of zij kan dan immers het geld in termijnen terugbetalen. Bij de ander type begunstigde is een gift meer geschikt omdat een renteloze lening juist meer stress zal opleveren, waardoor deze persoon verder blokkeert.
Het onderzoek maakt ook inzichtelijk dat de periode waarover een verandering standhoudt en waartoe de bewegingsruimte kan bijdragen, afhankelijk is van factoren als de omgeving, persoonlijke overtuigingen, het type ondersteuning en het hulpverleningstraject dat wordt geboden.
Meer weten over de inhoud?
Download het rapport ‘Bewegingsruimte bij urgente noden’ en lees alle details van het onderzoek naar de betekenis van SUN-noodhulp(bureaus).
We komen graag in gesprek over de uitkomsten van het onderzoek met geïnteresseerden, dus mail ons vooral via info@sunnederland.nl.